Thursday 15 February 2007

Όλα τα έχει η Μαριορή... ο Ντεριντά της λείπει.

κατά τον Ντεριντά, η δυτική σκέψη, φιλοσοφική και καθημερινή, είναι δομημένη στη βάση ορισμένων θεμελιωδών διχοτομιών: καλό/κακό, είναι/μηδέν, παρουσία/απουσία, αλήθεια/ψεύδος, ταυτότητα/διαφορά, άνδρας/γυναίκα, ζωή/θάνατος, φύση/πολιτισμός, ομιλία/γραφή.

τα αντιτιθέμενα μέλη αυτών των ζευγών δεν αποτελούν ισότιμες οντότητες, ανεξάρτητες μεταξύ τους. το δεύτερο μέλος κάθε ζεύγους θεωρείται η εκφυλισμένη, ανεπιθύμητη, αποβλητέα και αρνητική εκδοχή του πρώτου.

έτσι, η απουσία είναι έλλειψη παρουσίας, το κακό είναι η πτώση από τα καλό, το λάθος είναι διαστρέβλωση της αλήθειας κ.ο.κ. με άλλα λόγια, τα μέλη κάθε ζεύγους δεν έχουν απλώς αντίθετο νόημα. αυτά είναι μεταξύ τους ιεραρχημένα με τρόπο ώστε το πρώτο να είναι πρότερο του δευτέρου και με τη χρονική και την ποιοτική έννοια του όρου.

η προτεραιότητα αυτή πριμοδοτεί πάντοτε την ενότητα, την ταυτότητα, την αμεσότητα, την τοπική και χρονική παρουσία έναντι της διαφοράς, της απόστασης, της συγκάλυψης, της μετατόπισης, της παρέλκυσης, της αναβολής.

συνοπτικά, αναζητώντας μια απάντηση στο ερώτημα του Είναι, η δυτική μεταφυσική προσδιόρισε το Είναι ως παρουσία. η κριτική του Ντεριντά στη δυτική μεταφυσική, όπως αναπτύσσεται στο Περί γραμματολογίας, εστιάζεται συγκεκριμένα στην πριμοδότηση από αυτήν της ομιλίας έναντι της γραφής.

σε ολόκληρη την ιστορία της, η μεταφυσική απέδιδε μεγαλύτερη αξία στον προφορικό έναντι του γραπτού λόγου με την εξής απλή σκέψη: στην περίπτωση της προφορικής επικοινωνίας, δεν μεσολαβεί καμία απολύτως απόσταση μεταξύ ομιλητή, ακροατή, και ομιλητικού ενεργήματος.




(αριστείδης μπαλτάς – φιλοξενώντας τον ζακ ντεριντά).

No comments: