Η Βραδυτητα.

Η μαντάμ ντε Τ. αποπνέει μια γλυκιά οκνηρία. Έχει τη σοφία της βραδύτητας και χειρίζεται άριστα την τεχνική της επιβράδυνσης. Το αποδεικνύει ιδιαίτερα κατά το δεύτερο στάδιο της νύχτας.

Επιβραδύνοντας την πορεία της νύχτας τους, διαιρώντας τη σε διαφορετικά και ξεχωριστά μεταξύ τους μέρη, η μαντάμ ντε Τ. κατάφερε να παρουσιάσει το ελάχιστο χρονικά διάστημα που είχαν στη διάθεσή τους σαν μια θαυμάσια μικρή αρχιτεκτονική, σαν μια φόρμα. Το να δώσεις φόρμα σε μια διάρκεια είναι απαίτηση της ομορφιάς μα και της μνήμης. Διότι το άμορφο είναι ασύλληπτο, μη απομνημονεύσιμο.

Υπάρχει κρυφός σύνδεσμος μεταξύ βραδύτητας και μνήμης, μεταξύ ταχύτητας και λήθης. Ας πάρουμε μια όσο το δυνατόν πιο κοινότοπη κατάσταση: κάποιος περπατάει στο δρόμο. Ξαφνικά θέλει να θυμηθεί κάτι, άλλά του διαφεύγει η ανάμνηση. Εκείνη τη στιγμή, μηχανικά, επιβραδύνει το βήμα του. Αντιθέτως, κάποιος που προσπαθεί να ξεχάσει ένα δυσάρεστο περιστατικό που έζησε πριν από λίγο, επιταχύνει εν αγνοία του το βάδισμά του, σαν να θέλει να απομακρυνθεί γρήγορα από κάτι που, χρονικά, βρίσκεται ακόμα πολύ κοντά του.
Στα υπαρξιακά μαθηματικά αυτή η εμπειρία παίρνει τη μορφή δύο στοιχειωδών εξισώσεων: ο βαθμός της βραδύτητας είναι ευθέως ανάλογος με την ένταση της μνήμης. ο βαθμός της ταχύτητας είναι ευθέως ανάλογος με την ένταση της λήθης.






[Η βραδύτητα ενισχύσει την ενσυναίσθηση, Μαρσέλ Προύστ].